Rahim Kisti Civan Perçemi

Bulunduğu Yerler: Memleketin her tarafında, çayır ve çalılıklar arasında, kurak yerlerde, yol boylarında ve otlak arazide bulunur.

Yapısı: Çok yıllık otsu bitkidir. Sap; düz, kıllı, 70 cm. kadar yükseklikte, köksap sürüngendir. Yapraklar almaşık, şeritimsi bölümlü, ikişer ve üçer tüysü, alttaki yapraklar saplı, yukarıdaki yapraklar hafif kıllı ve gövdeye bitişiktir. Çok sayıdaki ufak tablalar, sap uçlarında, kalkanvari çiçek demetlerinde topludur. Kenar çiçekler beyaz, dilcikli, iç içekler borumsudur. Meyve kanatsızdır. Bitkinin bütünü karakteristik koku taşır.

Kullanılan Kısımlar: Çiçek tablaları ve bitki sapları, çiçek açma zamanında (Haziran-Ağustos) toplanır. Çiçek demetleri sapsız kesilir. Gölgede veya sıcaklığı 40°'ye kadar olan fırınlarda kurutulur. Kuru bitki beyaz veya hafif sarı, hoş kokulu ve acı bir lezzetedir. % 12 kadar rutubete müsaade edilir. Torba veya balya halinde paketlenir. Saplar; 20 cm. kadar alttan bıçakla veya makasla kesilir ve aynı yöntemle kurutulur. Kuru saplar yeşil yapraklı, hoş kokulu ve buruk tattadır. % 13 rutubete müsaade edilir. Balya halinde paketlenir. Kuru ve havadar binalarda muhafaza edilir.
 

Kimyevi Terkibi: Proazilen, a-pinen, B-pinen, l-borneol, tüyon, sineol kariofilen vs.den ibaret terkipte eterik yağ, acı maddeler (ahilein, ahiletin); izovalerin asidi ve karınca asidi esterleri, vitamin K vs. ihtiva eder.

Hangi Hastalıklarda Kullanılır: İştah açıcı, mide ve salgı bezlerini uyarıcı te'sire sahiptir. Kanın pıhtılaşmasını hızlandırdığı için kan dindirici bir etki yapar. Basur, mide ve bağırsaklarda salgı azlığından mütevellit hastalıklarda rahim kaslarının kasılmasını kuvvetlendirir.

Civan perçemi halk tababetinde; sarılık, burun kanaması, rahim kanaması, sıma, karaciğer hastalıkları, altına kaçırma, baş ağrısı ve baş dönmesi, yetersiz âdet, beyaz akıntı, mesane ve böbrek iltihapları, çocuk solucanları, kalp çarpıntısı gibi hastalıklarda kullanılır. 1/10 nisbetinde taze civanperçemi dövülerek zeytinyağına bırakılır. Bu yağ yanık yaralara sürülür. Haşlaması ile iltihaplı gözler yıkanır. Diş etlerinin kanamasında ağız çalkalanır, yara ve şişlere lapa halinde konur. Hayvanlarda kabız ve kan işeme hallerinde yemlere karıştırılır.

Kullanılışı: Bitkiden 2 çorba kaşığı 0,5 litre kaynar suda 1 saat bekletilir. Süzüldükten sonra günde 4 defa yemeklerden evvel birer çay bardağı alınır.

Halk tababetinde sarı civanperçemi de (AchiHea clypeolata Sm.) aynı hastalıklara karşı kullanılır. Çiçek demeti tıpkı beyaz renkteki gibidir.